Kuzey Anadolu fay hattı (KAF) ile Doğu Anadolu Fay hattı (DAF) arasında kalan Dersim için uzmanlar 7 ve üzeri deprem riski için sıklıkla uyarıda bulunuyor. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan “Vatandaşın can güvenliğini temel alacak bir yaklaşımla hem ilçe merkezi hem kırsal yerleşim alanların yapı stoğunun yenilenmesi lazım.” dedi.
Alan Dersim’in dört tarafının faylarla çevrili olduğunu ve bu faylardan hangisi kırılırsa kırılsın 7 üzeri deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu belirterek şöyle devam etti,
“Tunceli hem Kuzey Anadolu fay hattının hem de güneyde doğrudan Doğu Anadolu fay hattının etkisi altında. Kuzey Anadolu fay hattı dünyanın en etkin faylarından biri. Ötekisi de yine son yıllarda meydana gelen depremlerle birlikte binlerce kişinin yaşamını kaybetmesine sebep olan fay. O yetmezmiş gibi kentin hemen kuzeyinden geçen Nazımiye fay zonu var ki bunların hangisi kırılırsa kırılsın 7’nin üzerinde deprem üretme potansiyeline sahipler. Yine son zamanlarda Yedisu fayı, bu segment de Karlıova’dan başlıyor Erzincan’a kadar geliyor. Sonuç itibarıyla özellikle yakın bir gelecekte Yedisu fayında bir deprem bekleniyor. Batısında yer alan Ovacık Malatya fay zonu uzun zamandır suskun.”
‘YEDİSUYU FAYI PÜLÜMÜR’Ü ETKİLEYECEK’
Pülümür ilçesine özellikle dikkat çeken Alan “Vatandaşın can güvenliğini temel alacak bir yaklaşımla hem ilçe merkezi hem kırsal yerleşim alanların yapı stoğunun yenilenmesi lazım.” dedi. Alan ilçe için alınması gereken tedbirlere ve risklere ilişkin olarak şu ifadeleri kullandı,
“Yedisuyu fayı Pülümür’ün dibinde. Olası bir depremde en çok etkilenecek ilçe Pülümür’ün kırsal kesimleri, köyleri olacak. Bölge topografik olarak çok eğimli olması nedeniyle orada heyelan potansiyeli, kaya düşmesi riski çok yüksek. Kışın olması durumunda çığ gibi etkilerin yaşanacağı bir coğrafya orası. Birçok köy yolu heyelanlı alanlardan geçiyor. Yine ulaşım yolları heyelan açısından sıkıntılı. Olası bir depremden sonra buraya ulaşmak bile zor olabilir. Bu yüzden alternatif ulaşım güzergahlarının açılması ve buna ilişkin tedbirlerin alınması lazım. Ulaşım tedbirlerinin mutlaka alternatifler de düşünülüp yenilenmesi gerekiyor. İkinci konu kırsal yerleşim yerlerindeki ve kent içerisindeki birçok yapı stoğu uygun değil. Olası bir depremin etkilerini karşılayabilecek boyuttan çok uzak. Bu nedenle zaman geçirilmeden devletin de destek vermesiyle veya bilfiil devletin kendisi kırsal yerleşim yerlerini baz olarak oradaki yenilenme işlemini yapmalı. Veya konut yapılması için kaynak yaratacak. Bunu da bir an gerçekleşebilmesi gerekiyor. Uygun yerlerin seçilmesi, heyelan riski olan yerlerden taşınılması, kırsal yerleşim alanlarına ilişkin planların yapılması ve bu taşınma işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekiyor.”
‘BÜTÜN İLÇELERDE VE KENT MERKEZİNDE GEREKLİ TEDBİRLER ALINMALI’
Alan batıda yer alan Malatya Ovacık fay zonunun da Hozat, Ovacık ve Çemişgezek’i etkileyeceğini belirterek son olarak şunları ifade etti,
“Kent merkezinde kamu kurumları arasında önemli sorunlar var. Olası bir depremde onlar da yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bölgede. Onların en azından bugünkü standartları çerçevesinde yenilenmesi gerekir, yine alt yapıya ilişkin sıkıntılar yaşanabilir. Bu alt yapı sıkıntıları da güzergahlarının mutlaka deprem tehlikeleri de baz alınarak gözden geçirilmesi lazım. Bu hizmetlerin yapılması gerekiyor. Bu kapsamda kent merkezinde de tedbirlerin alınması lazım. Kamu kurumlarının ayakta kalması lazım. Vatandaşların yaşamını yitirmemesi için bugünden bina stoğunun gözden geçirilmesi gerekiyor. Yeni yapılacak binaların da uluslararası standartlara uygun olması lazım.”
DERSİM/Hakan KİZİR
