Karakoçan’da Şap Alarmı: Küçükbaş Hayvanlarda Ani Ölümler Üreticiyi Zora Soktu
Elazığ’ın Karakoçan ilçesinde şap hastalığına bağlı olarak küçükbaş hayvan ölümleri üreticileri zor durumda bıraktı. Karakoçan Ziraat Odası Başkanı Necmettin Turgut, ilçeye bağlı Bahçecik ve Kalecik köylerinde görülen şap hastalığı nedeniyle yaklaşık 200 kuzunun telef olduğunu belirtti. Karantinaya alınan köylerde hayvan hareketliliği tamamen durdurulurken, üreticiler ise mağduriyetlerinin giderilmesi için yetkililerden destek bekliyor. 17 Köy ve Mahalle Karantinada Turgut, Karakoçan’da şu anda yalnızca iki köyde şap hastalığı tespit edilmesine rağmen, hastalığın yayılma riskine karşı toplam 17 köy ve mahallenin karantinaya alındığını açıkladı. “Şu an Karakoçan’da büyükbaş hayvanlarda şap hastalığına rastlanmadı ancak küçükbaşlarda özellikle kuzularda ani ölümler görülüyor,” diyen Turgut, hastalığın hızla yayılmasının önüne geçmek için karantina önlemleri alındığını vurguladı. Aşı Sorunu: Zamanında Yapılmayan Aşılar ve Yeni Doğanlar Risk Altında Turgut, şap hastalığının kontrol altına alınmasında en etkili yöntemin düzenli aşılamalar olduğunu belirtirken, bazı üreticilerin hayvanlarının gebe olması nedeniyle aşılamayı geciktirdiğini ve bu durumun hastalığın yayılmasına neden olduğunu söyledi. “Aşıların altı ayda bir yapılması gerekiyor. Ancak bazı üreticilerimiz, hayvanların yavru atma ihtimalinden korktukları için aşılamayı erteliyor. Bu da hastalığın yayılmasına zemin hazırlıyor,” dedi. Ayrıca Turgut, aşıların uygulanmasında yaşanan lojistik sorunlara da dikkat çekti. Aşıların taşınma ve saklanma koşullarının önemli olduğuna dikkat çekerek, “Aşılar kargo yoluyla geliyor ve bu süreçte uygun sıcaklıkta muhafaza edilmezse etkisini yitirebiliyor. ” diye konuştu. Bunun yanı sıra, yeni doğan kuzularda aşının etkili olmaması da hastalıkla mücadelede büyük bir zorluk yaratıyor. Turgut, bu konuyla ilgili olarak, “Yeni doğan kuzuların bağışıklık sistemi henüz tam gelişmediği için anneye aşılama yapılsa bile yeni doğanda etkili olmadığını gösteriyor. Bu da özellikle yeni doğmuş kuzuların hastalığa karşı tamamen savunmasız kalmasına neden oluyor,” ifadelerini kullandı. Bu durum, kuzulardaki yüksek ölüm oranlarını açıklarken, üreticilerin kayıplarını daha da artırıyor. Tazminat Talebi: “Şap Hastalığı Afet Kapsamına Alınmalı” Karakoçan Ziraat Odası Başkanı, şap hastalığının devlet tarafından tazminatlı hastalıklar listesine alınması gerektiğini savundu. “Şap hastalığı Brusella veya Tüberküloz gibi tazminat kapsamına alınmadığı için üreticiler mağdur oluyor. Avrupa’da olduğu gibi bu hastalık tazminat kapsamına girseydi, üreticiler hem daha hızlı önlem alırdı hem de zararları karşılanırdı,” dedi. Turgut, özellikle kuzuların ölmesiyle birlikte üreticilerin bir yıllık emeğinin boşa gittiğini ve bu durumun birçok çiftçinin hayvancılığı bırakmasına yol açabileceğini belirtti. “Kuzular öldüğünde koyunlar sütten kesiliyor, süt verimi düşüyor ve başka hastalıklar da baş gösterebiliyor. Bu sadece hayvan kaybı değil, zincirleme bir ekonomik felakettir,” diyerek durumu bir afet olarak nitelendirdi. Denetim ve Bilinçlenme Eksikliği Turgut, “Çiftçilerimizin aşılarını zamanında yaptırmaları ve hastalık belirtilerini anında bildirmeleri gerekiyor. Ancak tazminat olmadıkça üreticiler hastalığı bildirmekten kaçınıyor, çünkü zararlarının karşılanmayacağını biliyorlar,” dedi. Ayrıca hijyen kurallarına uyulmasının önemine dikkat çeken Turgut, çiftliklerde giriş çıkışların sınırlandırılması ve hayvan sevklerinin kontrol altında tutulması gerektiğini belirtti. “Şap hastalığı yeni bir hastalık değil, yüzyıllardır biliniyor. Ancak hâlâ tam anlamıyla kontrol altına alınamıyor. Bunun temel sebebi hem denetim eksikliği hem de üreticilerin yeterince bilinçlenmemiş olması,” diyerek durumu özetledi. Bölgedeki Üreticiler Zor Durumda: Destek Bekleniyor Karakoçan’daki şap hastalığı, yalnızca hayvan ölümleriyle sınırlı kalmayıp, hayvancılıkla geçimini sağlayan yüzlerce ailenin ekonomisini de tehdit ediyor. Bahçecik ve Kalecik köylerinde dört çiftçinin toplamda yaklaşık 200 kuzusu telef oldu. Karantinaya alınan köylerde hayvan hareketlerinin durması, ticaretle uğraşan üreticileri daha da zor durumda bıraktı. Turgut, yetkililere çağrıda bulunarak, “Bu sadece birkaç çiftçinin sorunu değil, tüm bölgeyi etkileyen bir krizdir. Valilik ve Tarım Bakanlığı’nın bu duruma bir afet gözüyle bakarak destek sağlaması gerekiyor,” dedi. Şap Hastalığıyla Mücadelede Aşının Önemi ve Devlet Desteği Karakoçan’daki şap hastalığı vakaları, bölgedeki hayvancılığın ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Aşılamaların zamanında yapılması, yeni doğan hayvanlar için koruyucu önlemlerin artırılması, hijyen kurallarına uyulması ve devletin tazminat desteği sağlaması hastalıkla mücadelede kilit rol oynuyor. Üreticiler, yaşanan kayıpların telafisi için acil çözüm ve destek bekliyor. Şap Hastalığının Yayılması Devam Ediyor Elazığ’ın Karakoçan ilçesinin yanı sıra, Sivas’ın Şarkışla ilçesinde de şap hastalığı nedeniyle tedbir amaçlı hayvan pazarı kapatıldı. Yozgat ve Dersim gibi çevre illerde de hastalık tespit edildi ve buralarda da karantina önlemleri uygulamaya kondu. Dersim’in Pertek ilçesinde ise 112 koyun ve 2 kuzunun şap nedeniyle ölmesi üzerine, 30 günlük karantina uygulaması başlatıldı. Şap Hastalığı Nedir? Şap hastalığı, çift tırnaklı hayvanlarda görülen akut ve bulaşıcı bir viral enfeksiyon olup, solunum yoluyla veya doğrudan temasla yayılmaktadır. Enfekte hayvanlar, solunum, deri, süt ve sperma yoluyla virüsü saçarak hastalığın yayılmasına neden olur. Şap hastalığının insanlar üzerinde nadiren etkisi olmasına karşın, hayvancılık sektörüne ciddi zararlar verebilir. Uzmanlar, hastalığın yayılmasının önlenebilmesi için aşılamaların zamanında yapılması ve denetimlerin sıkı tutulması gerektiğini belirtiyor. KARAKOÇAN/Suay ABAK